VERKOOPRECHT OP DE GEZINSWONING

Inhoud

Als u een woning, een appartement of een bouwgrond koopt, dan moet u op de aankoopsom verkooprechten (registratiebelastingen) betalen. Op 1 juni 2018 werden de registratierechten grondig hervormd en moesten er bij de aankoop van een gezinswoning minder verkooprechten worden betaald (gunsttarief). Bij deze hervorming werden de abattementen (gewoon abattement, bij-abattement en renovatie-abattement) en het klein beschrijf afgeschaft.

Voorwaarden

Het huidige gunsttarief (vanaf 2022) en de bijkomende verminderingen zijn van toepassing op gezinswoningen waarvan de verkoopovereenkomst sinds 1 januari 2022 werd gesloten.

Gunsttarief voor de aankoop van de enige gezinswoning

U moet aan alle voorwaarden voldoen om in aanmerking te komen voor het gunsttarief:

De aankoop moet gebeuren door een of meer natuurlijke personen samen en gelijktijdig. Aankopen door rechtspersonen zijn dus uitgesloten.
Het is evenwel niet vereist dat alle kopers, natuurlijke personen, de vermindering vragen. Het tarief kan worden gesplitst (bijvoorbeeld A en B kopen samen de hele volle eigendom, maar A heeft al een appartement, B niet; B kan de vermindering vragen).
Het moet gaan om de aankoop van de enige gezinswoning:
- De aankoop moet een woning betreffen. Dat betekent dat het gunsttarief nooit van toepassing kan zijn op bouwgrond. Een verkoop van een appartement in oprichting onder toepassing van de btw en registratiebelasting op de grond wordt niet beschouwd als de aankoop van een woning (u betaalt alleen op de grond registratiebelasting).
- De koper of kopers mogen afzonderlijk of samen nog geen volledige en volle eigenaar zijn van een andere woning of bouwgrond.
Het moet gaan om de aankoop van de hele volle eigendom. Dat betekent dat de aankoop van een deel van een woning, of enkel van de blote eigendom of vruchtgebruik bijvoorbeeld, niet volstaan.
Het moet gaan over een zuivere aankoop, m.a.w. er wordt een echte prijs betaald voor de woning.
De koper moet zich binnen de drie jaar na het verlijden van de notariële aankoopakte op het adres van de gekochte woning inschrijven in het bevolkingsregister of het vreemdelingenregister.
De koper er moet er minstens 1 dag zijn domicilie behouden.

Als u (alleen of samen met de andere kopers) al één of meerdere woningen en/of bouwgronden in uw bezit hebt (volle eigendom), dan kunt u toch de nieuwe woning aankopen met onmiddellijke toepassing van het gunsttarief, mits u het verhinderend goed of al de verhinderende goederen volledig en bij oorzakelijk verband verkoopt binnen het jaar (alles moet verkocht worden binnen het jaar).Als u een onroerend goed met verschillende woongelegenheden (appartementsblok) koopt, dan geldt het gunsttarief enkel voor de woongelegenheid die u zelf bewoont.Als u twee woningen tegelijk aankoopt om die om te bouwen tot één woning, dan moet u kiezen voor welke woning u het gunsttarief wenst te genieten. Het tarief kan nooit voor beide woningen genoten worden.Voor een tweede verblijf, een bouwgrond of een bedrijfsvastgoed betaalt u 10 procent verkooprechten.U kunt via een verzoekschrift van de notaris het gunsttarief nog aanvragen bij wijze van teruggave/ontheffing en dit binnen een termijn van vijf jaar te rekenen vanaf 1 januari van het jaar waarin de belasting opeisbaar is geworden.

Aanvullend verlaagd tarief bij energetische renovatie van de gezinswoning

Bij de aankoop van de gezinswoning kan een aanvullend verlaagd tarief toegekend worden als de woning ingrijpend energetisch gerenoveerd wordt. Er gelden dezelfde voorwaarden als enige en eigen woning, maar inschrijving te nemen binnen de vijf jaar na datum aankoop op het adres van het aangekocht onroerend goed.Binnen een termijn van vijf jaar na het verlijden van de aankoopakte wordt een energieprestatiecertificaat bouw bekomen waaruit blijkt dat de renovatiewerken die uitgevoerd zijn betrekking hebben op een ingrijpende energetische renovatie. Teruggave is mogelijk binnen een termijn van vijf jaar, te rekenen vanaf 1 januari van het aanslagjaar, indien het niet werd gevraagd in de aankoopakte of het verhinderd goed(eren) werd(en) verkocht binnen het jaar.Op de website van de Vlaamse Belastingdienst vindt u meer informatie over de voorwaarden bij energetische renovatie van de gezinswoning.

Bijkomende vermindering voor een bescheiden gezinswoning

Bovenop het gunsttarief kunnen de kopers van woningen waarbij de totaal overeengekomen waarde van de woning én de aanhorigheden (bijvoorbeeld garage, perceel tuin …) bepaald wordt op 200.000 euro (of 220.000 euro in de kernsteden…) een eenmalige rechtenvermindering genieten.

Sancties bij het niet voldoen aan de voorwaarden

De Vlaamse Belastingdienst controleert drie maanden voor het verstrijken van de deadline of u effectief op het nieuwe adres bent gedomicilieerd. Als dat niet het geval is, dan zal de Vlaamse Belastingdienst een herinneringsbrief sturen om u te waarschuwen dat de deadline bijna verstrijkt.Als achteraf blijkt dat één of meerdere voorwaarden niet zijn vervuld:

Moet u de aanvullende rechten (verschil in rechten tussen algemeen tarief en gunsttarief) betalen. Op deze aanvullende rechten wordt ook een belastingverhoging van 20 procent toegepast.
Als u ook de bijkomende vermindering heeft genoten, dan moet u ook die vermindering terugbetalen.

Procedure

De notaris zorgt bij het verlijden van de authentieke akte dat het correcte tarief en de correcte verminderingen worden toegepast.

Wat Meebrengen

bedrag

Bedrag

Tarieven
Het gunsttarief bij de aankoop van de enige gezinswoning (vanaf 2022) bedraagt 3 procent.Het aanvullend verlaagd tarief bij ingrijpende energetische renovatie van de gezinswoning (vanaf 2022) bedraagt 1 procent.De bijkomende vermindering voor een bescheiden gezinswoning bedraagt 2.800 euro voor woningen onderworpen aan het tarief van 3 procent of 960 euro voor woningen onderworpen aan het tarief van 1 procent bij een ingrijpende energetische renovatie. Indien er meerdere kopers zijn wordt dit verdeeld tussen hen, rekening houdend met de fractie dat ze aankopen (bijvoorbeeld 2 kopers van een woning en garage met belastbare grondslag 180.000 euro; verhouding 1/3 – 2/3; verdeling rechtenvermindering 933,33 - 1.866,67, gesteld dat ze beiden de vermindering van enige en eigen woning vragen).

Regelgeving

Op de website van de Vlaamse Belastingdienst vindt u meer informatie over het verkooprecht.

BevoegdeOverheidsdiensten

Vlaamse overheid

AfleverendeDiensten

Vlaamse Belastingdienst

Geografische Toepassingsgebieden

Vlaamse Gewest